تأثیر انواع خا ک پوش زیستی بر تثبیت ماسه های روان

Authors

  • حمیدرضا عسگری دانشیار گروه آبخیزداری و مدیریت مناطق بیابانی، دانشکده ی مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
  • سیدفخرالدین افضلی استادیار بخش مهندسی منابع طبیعی و محیط زیست، دانشکده ی کشاورزی، دانشگاه شیراز
  • معصومه سبزی دانشجوی دکترا گروه آبخیزداری و مدیریت مناطق بیابانی، دانشکده ی مرتع و آبخیزداری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
Abstract:

فرسایش بادی یکی از بزرگ­ترین مشکلات زیست­محیطی جهان است. طوفان‌های گردوغبار حاصل از جابه­جایی ماسه ­های روان می ­تواند زیان‌های جدی را به مناطق شهری، صنعتی و کشاورزی وارد کند. استفاده از خاک‌پوش یکی از رایج ­ترین روش ­های تثبیت خاک برای جلوگیری از فرسایش بادی و مهارکردن ریزگرد‌ها است. در این پژوهش برای تثبیت ماسه ­های روان از پس‌ماند آلی ویناس و فیلتر­کیک حاصل از کارخانه‌های قند و کودبازیافته (کمپوست) در ترکیب با رس استفاده شد. آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی با 14 تیمار (نوع خاک‌پوش آلی) انجام شد. برای آماده‌سازی بستر تیمارها از ماسه ­های بادی دشت دژگاه در استان فارس استفاده شد. تیمارهای آزمایشی برای ماسه‌بادی در سینی ­های مخصوص دستگاه تونل باد به ابعاد 50×30 ×1 سانتی ­متر پاشیده شد. سپس ویژگی ­های مکانیکی سله ­های ایجاد شده از جمله ضخامت، مقاومت فروروی، مقاومت برشی، سرعت آستانه‌ی فرسایش و فرسایش‌پذیری تیمارها اندازه ­گیری شد. نتایج تحلیل واریانس نشان دادند که اثر نوع خاک‌پوش بر مقاومت فشاری و برشی و فرسایش‌پذیری بادی در سطح پنج درصد معنی‌دار بود. براساس مقایسه‌ی میانگین ­ها با آزمون چند دامنه‌ایی دانکن مقاومت برشی و فروروی خاک‌پوش 1 با ترکیب 25 گرم کودبازیافته + 100 گرم ویناس + 100 گرم رس بیش‌ترین، و فرسایش‌پذیری بادی آن کم‌ترین بود. باتوجه به­ تخریب ­پذیری زیستی و توجیه ­پذیری اقتصادی آن (هزینه‌ی اجرایی کم‌تر از خاک‌پوش‌های نفتی و پلیمری) بهترین ترکیب خاک‌پوش برای تثبیت ماسه ­های روان شناخته شد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی تأثیر مالچ سیمانی بر تثبیت ماسه های روان

یکی از روش‏های معمول برای کنترل حرکت ماسه‏های روان مالچ‏پاشی بر سطح آن‏هاست. تا کنون در ایران از مالچ‏های نفتی برای تثبیت تپه‏های ماسه‏ای استفاده می‏شده است. تخریب محیط زیست به وسیلة مالچ‏های نفتی و همچنین هزینه‏های زیاد استفاده از آن‏ها باعث شده است که مراکز پژوهشی کشور در تحقیق بر روی تغییرِ نوع و شیوه‏های مالچ‌پاشی فعال‌ شوند. در این تحقیق، برای نخستین بار در کشور ایران، از نسبت‏های مختلف سیم...

full text

تثبیت زیستی ماسه به روش تزریق سطحی

اکثر روش‌ای بهسازی خاک پرهزینه، زمانبر، از لحاظ اجرایی سخت و از نظر محیط زیست نیز خسارات زیادی به طبیعت وارد می‌کنند. بهسازی زیستی یکی از روش‌ای نوین بهسازی خاک است که خیلی از مشکلات مذکور را ندارد. یکی از مشکلات روش­های بهسازی عمومی خاک، تخریب محیط زیست است . در این مطالعه کارایی روش بهسازی زیستی در بهسازی ماسه سست و خشک به روش تزریق سطحی مورد بررسی قرار گرفت. برای بررسی قابلیت و موفقیت تزریق،...

full text

امکان‌سنجی استفاده از دوغاب زیستی برای تثبیت ماسه های روان در مناطق کویری با رویکرد حفاظت از بقایای باستان شناسی

Archaeological sites in desert areas are at risk for destroying and reburied with sand dunes by sand storms. One of the most important issues for archaeologist and conservators in these regions are maintenance of archaeological remains, during the excavation process and after it, There are several sand dune stabilization methods such as mechanical dune stabilization, mulch or protective screen,...

full text

مقایسه کارایی انواع مالچ سازگار با طبیعت در تثبیت ماسه های روان اهواز

هدف این پژوهش، مقایسه ی برخی از انواع تثبیت کننده های ماسه های روان و تعیین مناسب ترین مالچ سازگار با طبیعت به روش مطالعات آزمایشگاهی بود. بدین منظور پس از بررسی منابع و انتخاب تیمار های بهینه برای تثبیت موقت شن های روان، برخی از مالچ­های مناسب تهیه گردید. آزمون چند فاکتوری در قالب طرح کاملاً تصادفی با تیمارهائی شامل نوع مالچ: دو نوع مالچ از فرآورده­های نیشکر (1و2)، دو نوع مالچ رسی(3و 4)، یک نوع...

full text

بررسی کارایی برخی از مالچ های غیرنفتی جهت تثبیت ماسه های روان

برای بیش از پنجاه سال، استفاده از مالچ نفتی یکی از راهکارهای تثبیت تپه­های ماسه­ای در ایران بوده است. اگرچه مالچ نفتی از موادی است که در تثبیت ماسه­های روان موفق عمل کرده است، اما با توجه به مشکلات موجود در اجرای مالچ­پاشی با مواد نفتی،‌ استفاده از ترکیبات و روش­های کارآمدتر و ارزان­تر، ضرورت می­یابد. در این راستا، تحقیق حاضر با هدف بررسی کارایی برخی از مالچ­های غیرنفتی شامل مالچ­های رزینی، پلی...

full text

تجزیه و تحلیل بادهای کاشان و بکارگیری نتایج آن در امر تثبیت ماسه های روان

نیاز انسان برای زیستن در محیط، محیطی که گاهی خشم عوامل طبیعی آن، زیست او را با خطر مواجه می­ سازد، او را وادار می­ کند مکه عوامل، عناصر و نیروهای طبیعت را دقیقاً بشناسد و به نحوی معتدل با آن سازش پیدا کند. بدون شک انسان از روزهای آغازین تاکنون همواره با خطرات ناشی از بلایای طبیعی همراه بوده است. بشر اولیه بدلیل عدم آگاهی از علل وقوع چنین حوادثی نه تنها خود را مقهور می ­دانست، بلکه گاهی اوقات آنه...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 30  issue 4

pages  83- 93

publication date 2018-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023